دمای رنگ چیست ؟

یکی از مهمترین مباحث در صنایع روشنایی، دمای رنگ می باشد که مخفف آن، CCT (Color Correlated Temperature) است و برحسب درجه­‌ی کلوین (°K) سنجیده می­‌شود و در واقع معادل رنگ نور خروجی از منبع نور می باشد. چراغ ها براساس میزان دمای رنگ، تأثیر متفاوتی بر خلق و خوی افراد و احساس سردی و گرمی محیط اطراف دارند. انتخاب صحیح دمای رنگ، از نظر معماری اهمیت ویژه ای داشته و برای محیط های مختلف توصیه هایی در استانداردهای معتبر دنیا وجود دارد .

نور گرم و سرد به چه معناست

انتخاب درست دمای رنگ در منابع روشنایی از اهمیت بالایی برخوردار است. نور گرم در واقع به نوری گفته می شود که به نورهای شمع و یا شعله های آتش نزدیکی بیشتری داشته باشد. در حالیکه نورهای سرد بیشتر به رنگ آبی و سفید نزدیک هستند. معمولاً با استفاده صحیح و متناسب با فضای مورد نظر، از این رنگ ها می توان تا حد زیادی به تعدیل نور فضا کمک کرد.

• هر چقدر دمای رنگ نور کمتر باشد، نور متصاعد شده از منبع نور، زردتر می شود
• هر چقدر دمای رنگ نور بیشتر شود، نور متصاعد شده از منبع نور، سفیدتر می شود .

معمولاً  از رنگ های گرم بهتر است در مکان هایی مثل رستوران ها، کافی شاپ ها، هتل ها و … استفاده شود زیرا با استفاده از این رنگ ها می توان فضایی گرم و صمیمی را برای مشتریان ایجاد کرد.

همچنین رنگ های سرد مناسب محیط هایی است که نیاز به دقت و تمرکز بالایی در انجام فعالیت ها دارند و در مکان هایی مثل بیمارستان ها، کلینیک ها، مدارس  و … استفاده می شود، همچنین این رنگ ها حال و هوای تمیزتری را  به این مکان ها می بخشند.

عوامل مؤثر در انتخاب رنگ نور مناسب

میزان دمای رنگ نور با میزان احساس آرامش و رضایت ار یک فضا رابطه مستقیم دارد. به همین دلیل باید به دمای رنگ نور توجه بسیار زیادی شود.عوامل زیادی همچون موارد زیر در انتخاب مقدار این پارامتر مهم هستند:

• دکوراسیون مجموعه یکی از عوامل مهم در انتخاب رنگ و دمای رنگ نور مناسب، توجه به دکوراسیون آن مکان است. اگر در فضایی از رنگ های گرم استفاده شده است، بهتر رنگ نور سرد انتخاب شود. اگر در دکوراسیون بیشتر از رنگ های سرد بهره برده اید، باید نور لامپ گرم باشد تا جلوه بهتری به آن مکان ببخشید.
• ابعاد مجموعه متراژ و اندازه اتاق ها از دیگر عوامل مهمی است که باید در انتخاب رنگ نور به آن توجه شود.
• کاربری مجموعه کاربری فضای مورد نظر یکی دیگر از عواملی است که در انتخاب رنگ نور مناسب باید مورد بررسی قرار بگیرد. به طور مثال، بیمارستان ها، دفترهای کار و … به دلیل این که تمیز تر و مرتب تر به نظر برسند، باید از رنگ های سرد استفاده کنند. محیط هایی که می خواهید در آن صمیمیت برقرار باشد همچون رستوران ها و کافی شاپ ها، بهتر است از رنگ های گرم استفاده شود.
• موقعیت جغرافیایی اغلب افرادی که ساکن شهرهای گرمسیری هستند، ترجیح می دهند از لامپ هایی با رنگ سرد در مجموعه های خود استفاده کنند و بالعکس.

دمای رنگ در منابع نور ال ای دی

منابع نوری ال ای دی در مقیاس رنگ های مختلف طراحی و تولید شده و به بازار عرضه می شوند. دمای این منابع نوری در صنایع روشنایی نورسازان در چهار دسته بندی قابل ارائه هستند که عبارتند از:

• دسته اول، دمای رنگ ۳۰۰۰ درجه کلوین (رنگ نور آفتابی)‌ را شامل می شوند و معمولاً برای اتاق خواب ها و یا مکان های مورد نظر برای استراحت مناسب است.
• دسته دوم، دمای رنگ ۴۰۰۰ درجه کلوین که رنگ آن سفید خنثی مایل به زرد (رنگ نور طبیعی) می باشد که این رنگ نور در واقع تعادل بین نور گرم و سرد را ایجاد می کند.
• دسته سوم، دمای رنگ ۵۰۰۰ درجه کلوین که رنگ آن سفید خنثی مایل به سفید (رنگ نور طبیعی) می باشد که این رنگ نور نیز منجر به تعادل بین نور گرم و سرد می گردد.
• دسته چهارم، دمای رنگ ۶۵۰۰ درجه کلوین (رنگ نور مهتابی) می باشد که بیشتر برای مکان هایی که جزئیات در آن مهم است همچون دفاتر، کارگاه ها و … مناسب هستند و باعث بالا رفتن انرژی در افراد می شوند.

با وجود منابع روشنایی گوناگون با دمای رنگ متفاوت در بسیاری از موارد به‌ غلط دیده می‌شود که برای داشتن رنگ نور میانه در یک محیط، دو لامپ با رنگ نور آفتابی و مهتابی را کنار هم قرار می‌دهند، حال آن ‌که این کار علاوه بر نا زیبا شدن محیط موجب توزیع غیریکنواخت نور شده و از نظر طراحی روشنایی نوین امر مطلوبی نیست. بدیهی است در حالتی که می‌توان با استفاده از لامپ‌هایی با رنگ نور میانه (نظیر۴۰۰۰ درجه کلوین یا ۵۰۰۰ درجه کلوین) به هدف مورد نظر رسید ضرورتی به انجام چنین کاری نیست.